Diyabet Nedir? Nasıl Beslenilmelidir?
DİYABET (şeker hastalığı) VE BESLENME
Diyabet 21. yüzyılın en önemli sağlık sorunlarından biridir. Ülkemizde ve dünya genelinde hızla artan bu hastalığın maliyeti çok yüksektir. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu 2006 yılında diyabeti küresel bir tehdit olarak kabul etmiştir.
Diyabet karaciğerden salgılanan insülin hormonunun eksikliği ya da kullanımındaki sorunlar nedeniyle ortaya çıkan, kronik bir metabolizma hastalığıdır. Bulaşıcı değildir.Sağlık sistemlerini ve toplumsal yaşamı tehdit etmektedir.
Tip 1 diyabet daha çok çocuk ve gençlerde akut olarak ortaya çıkar. Tip 2 diyabet tüm diyabetlilerin yaklaşık %90-95’ini oluşturur ve genellikle erişkin yaş grubunda görülür. Gestasyonel diyabet gebelik sırasında ortaya çıkan diyabettir.Doğru beslenmeyle düzelebildiği gibi Tip 2 diyabete de dönüşebilir. Prediyabet ise kan glikoz(şeker) değerleri normalin üzerinde ancak diyabet tanısı konacak kadar yüksek olmadığı dönem olarak tanımlanmaktadır.
- Doğru beslenmeyi öğrenmek diyabet kontrolünde çok önemli bir aşamadır. Yaşam şeklinin düzenlenmesi ve düzenli fizik aktivitenin eklenmesi hastalığın kontrolünde büyük öneme sahiptir.
- Diyabetikler sağlıklı beslenme alışkanlıklarına, seçimlerine ve zamanlamalarına dikkat etmelidir.
- 3 ana ve 3 ara öğün yapılmalı, zamanlamaları aksatılmamalı,yavaş yemeye özen gösterilmelidir.
- Özellikle lif içeriği yüksek gıdalar seçilmelidir.Lif , bitkisel gıdaların sindirilemeyen bölümüdür.Yüksek lif içerikli gıdalar daha uzun süre tokluk hissi sağlar. Tam tahıllar sebzeler, meyveler, bakliyatlar liften zengindir.
- Basit karbonhidrat içeren nişastalı ürünler ekmekler,pastalar,bisküviler,tatlılar,meyveler, makarnalar, şekerli gıdalar sınırlandırılmalıdır.
- Tuzu kısıtlanmalı ve yemekler az tuzlu yenilmelidir.Vücut ağırlığı ideal aralıkta tutulmalıdır.
- Kan glikoz düzeyleri (normal açlık glikoz 90-130 mg/dL) , kan yağları ve kan basıncı normale yakın bir düzeyde tutulmalıdır.
- Sağlıklı içecekler tüketilmeli, paketli ürünler alınırken içeriğine dikkat edilmelidir.
- Düzenli fizik aktivite yapılmalıdır.Haftalık toplam 150 dk.’lık orta tempolu yürüyüş benzeri egzersiz yapılması önerilir.
Sağlıklı beslenme ve düzenli fiziksel aktivite bulaşıcı olmayan bu kronik hastalığın kontrolünde anahtar rol oynar.
Unutmayın ki yaşamınızın kalitesi sizin sorumluluğunuzdadır. Kendiniz için atacağınız küçük adımlar sağlıklı ve mutlu bir hayat sunar.
SAĞLIKLA KALIN
Stj.Dyt.AYSUN BOZOĞLU